Agama brodata

Agama brodata

Opieka nad agamą brodatą dostosowana do wymagań danego gatunku stanowi podstawę udanej hodowli zwierząt egzotycznych. Umożliwia ona utrzymanie zwierząt w dobrej kondycji oraz zdrowiu. Niestety, wraz z coraz większym zainteresowaniem terrarystką można zauważyć błąd coraz częściej popełniany przez wielu początkujących terrarystów, którym jest zakup zwierzaka bez zebrania dostatecznej ilości informacji na jego temat oraz brak przemyślenia kosztów jego utrzymania (które nie są małe).   Poniższy artykuł został napisany właśnie z myślą o wyżej wymienionych osobach. Mamy nadzieję, że pomoże wam w podjęciu decyzji odnośnie tego, czy jesteście w stanie podołać niezbędnym wymaganiom które należy spełnić, aby być odpowiedzialnym i szczęśliwym hodowcą Pogona vitticeps, nie wyrządzając przy tym krzywdy tym uroczym gadzinkom. Przez cały okres hodowli należy bezwzględnie pamiętać o tym, że pomimo iż Agamy brodate są polecane dla początkujących terrarystów, nie oznacza to że są proste w hodowli.

Co jedzą agamy brodate? Karmienie i suplementacja

Agamy chętnie jedzą zarówno pokarm zwierzęcy, jak i roślinny. Młode agamy w fazie szybkiego wzrostu powinny dostawać więcej pokarmów zwierzęcych takich jak karaczany, świerszcze, szarańcza, okazjonalnie jako smakołyk mączniki lub drewnojady (przed podaniem najlepiej zmiażdżyć głowę drewnojada – owad posiada silny aparat gębowy, którym może pogryźć agamę). Dzięki temu młode agamki otrzymają wystarczającą ilość białka do dynamicznego wzrostu. Oczywiście podajemy wyłącznie żywe owady – gotowe mieszanki z suszonymi robakami raczej nie będą atrakcyjne dla jaszczurki. Żywy owad jednocześnie dostarczy białka i wody do organizmu jaszczurki, a do tego pozwoli jej wykształcić instynkt polowania.

Młode agamy brodate powinny otrzymywać 80% pokarmu zwierzęcego i 20% pokarmu roślinnego. U dorosłych ta proporcja powinna być odwrotna.

Należy pamiętać, by na noc nie pozostawiać w misce niezjedzonych owadów, w szczególności świerszczy, które będą uciekać. Mogą one dokuczać zwierzęciu i podgryzać agamę podczas snu, powodując bolesne rany. Świerszcze mogą także ukryć się w szczelinach terrarium i grać w nocy, powodując dyskomfort u śpiących domowników.

Tryb życia i zachowania agamy brodatej

Agamy brodate prowadzą dzienny tryb życia. Po włączeniu świateł w terrarium rozpoczynają dzień od nagrzania swojego ciała. Wówczas jej barwy mogą być ciemniejsze i dopiero po odpowiednim nagrzaniu zyskują swój standardowy kolor. Jeśli tak się nie dzieje, możliwe, że temperatura w terrarium jest za niska, smok jest niezadowolony lub jest to objaw choroby.

Po upływie około 2-3 godzin, gad staje się aktywny, zwiedza terrarium, często drapie w szybę domagając się jedzenia. Jaszczurkę można nakarmić nie prędzej niż 3 godziny po włączeniu lamp i nie później niż 3 godziny przed ich wyłączeniem, ponieważ potrzebuje ona ciepła do prawidłowych procesów trawiennych. Im starszy gad, tym więcej czasu spędza na wygrzewaniu lub drzemkach.

W godzinach wieczornych, kiedy lampy zgasną, a za oknem zaczyna się ściemniać, agama szuka sobie miejsca do spania, więc w nocy nie powinna hałasować.

W ciągu dnia możemy zaobserwować różne zachowania agamy brodatej, takie jak np.:

• siedzenie z otwartym pyskiem – podobnie jak psy, agama w tej sposób chłodzi się. Dla właściciela powinien to być sygnał, że w terrarium może panować zbyt wysoka temperatura. Jest to również do zaobserwowania podczas upalnego lata, kiedy ogólna temperatura otoczenia jest wysoka.
• kiwanie głową w górę i dół – oznacza gotowość do stanięcia co walki i chęć zdominowania innych osobników. Może występować u agam trzymanych w pojedynkę – najczęściej będą wykonywać ten ruch widząc własne odbicie.
• machanie łapami (tzw. waving) – agama w ten sposób sygnalizuje uległość i oznacza, że podporządkowuje się reszcie stada (w tym np. człowiekowi). Samotnie trzymane jaszczurki mogą wykonywać takie ruchy widząc np. swoje odbicie w szybie.
• drapanie w szybę – może to być sygnał, że agamę zainteresowało coś poza terrarium i usiłuje dostać się w to miejsce. Często też może to być interpretowane jako dopominanie się o jedzenie, lub jeśli wypuszczamy często agamę z terrarium, że chce je po prostu opuścić. Między innymi z tego względu raczej nie zaleca się wypuszczania jaszczurki poza teren zbiornika, ponieważ uczy ją to złych nawyków i powoduje, że traktuje cały dom lub mieszkanie jako wielkie terrarium. Dla niektórych domowników takie drapanie może być na dłuższą metę irytujące, więc lepiej unikać częstego wypuszczania gada.
• drapanie w ściany i podłogę terrarium – występuje najczęściej u samic, które będą składać jaja i szukają miejsca, w którym będą mogły to zrobić. W takiej sytuacji najlepiej wstawić do terrarium pojemnik z mokrym substratem (np. piaskiem), w którym będzie możliwe złożenie jaj.
• „smakowanie” otoczenia – charakterystyczne próbowanie językiem to sposób agamy na poznanie otoczenia. Receptory na języku pozwalają jej zidentyfikować otoczenie i w ten sposób dowiaduje się czym jest dany obiekt.

Oswajanie agamy brodatej

Agama brodata jest jaszczurką, która stosunkowo szybko przyzwyczaja się do obecności człowieka. Najłatwiej oswajać ją, próbując podawać jej owady i rośliny z ręki, tak żeby kojarzyła nas z przyjemnościami. Jeśli decydujemy się na wyjęcie jaszczurki z terrarium należy to robić pod stałą kontrolą i na krótko (15-20 minut). Chodzenie po zimnej podłodze może wyziębić organizm jaszczurki, a śliskie powierzchnie mogą odbijać się negatywnie na stawach zwierzęcia.

Mała agama, która trafia w ręce nowego właściciela najczęściej przez kilka tygodni będzie przechodzić aklimatyzację. Zwierzę będzie strachliwe, unikające kontaktu, będzie przybierać ciemniejsze barwy, może też niechętnie spożywać pokarm. W tym czasie nie należy niepokoić jaszczurki, nie wyjmować jej z terrarium i najlepiej dać czas na oswojenie się z nowym otoczeniem. Najlepiej w tym czasie osłonić przednią szybę ręcznikiem lub innym materiałem, który oddzieli agamę od świata i dopiero kiedy zobaczymy oznaki przyzwyczajenia (zjadanie owadów, jaśniejsze kolory) odsłaniać stopniowo widok.

Więcej o aklimatyzacji znajdziesz na blogu w tym wpisie – https://gadyzbroda.pl/aklimatyzacja-agamy-brodatej/

Pielęgnacja agamy brodatej

Poza karmieniem, suplementacją i właściwymi warunkami w terrarium, musimy pamiętać, że agama brodata będzie w niektórych okresach wymagała dodatkowej pielęgnacji. Nie możemy wówczas zapominać o właściwej opiece, ponieważ jej brak może powodować poważnie powikłania. Na pielęgnację składają się między innymi następujące sytuacje:

• linienie – szczególnie młode agamy będą często zrzucać starą skórę. W tym okresie pamiętajmy o zapewnieniu zwiększonej wilgotności, Warto wtedy zapewnić agamie kąpiel w wodzie o temperaturze 30-35 stopni. Należy też zwrócić uwagę na takie rejony jak końcówka ogona i palce – niekiedy stara wylinka może się zacisnąć i doprowadzić do martwicy kończyn. Miejsca narażone na takie powikłania warto nasmarować oliwką dla dzieci lub żelem USG.
• składanie jaj przez samicę – przede wszystkim należy dać jaszczurce spokój i wydzielić w terrarium miejsce, w którym będzie mogła złożyć jaja. Najlepiej wstawić pojemnik z wilgotnym substratem (np. piaskiem albo torfem). Warto też uzupełnić suplementację o dodatkową dawkę wapnia i witamin. Po złożeniu jaj agamie momentalnie wraca apetyt, więc po zniesieniu powinniśmy jej zapewnić solidną porcję pokarmu.
• odmiana szczególnej opieki, np. agama silkback – skóra takich agam ma zupełnie zredukowane kolce, co sprawia, że jest bardzo wrażliwa na otarcia, przy wylince również możemy napotkać problemy. Skórę takiej agamy należy regularnie nawilżać, ponieważ jest ona szczególnie podatna na wysuszenie. Więcej o pielęgnacji agamy silkback napisałem w tym tekście: https://gadyzbroda.pl/jak-dbac-o-agame-brodata-silkback/
• okresowe badania u weterynarza – przynajmniej raz na kilka miesięcy powinniśmy profilaktycznie zaprowadzić zwierzę do weterynarza, który wykona badania i sprawdzi stan zdrowia jaszczurki. Badanie powinno obejmować sprawdzenie kału na obecność pasożytów (jeśli mamy karmówkę z niesprawdzonych źródeł to może być to przyczyna zarażenia). Warto również upewnić się, że zwierzę nie ma ubytków w organizmie i jest właściwie suplementowane. Oprócz profilaktycznych wizyt, każda niepokojąca nas sytuacja powinna kończyć się wizytą u specjalisty.
• kąpiel – raz w miesiącu możemy organizować jaszczurce w razie potrzeby kąpiel. Zapewni ona oczyszczenie skóry gada z zabrudzeń. Agamy bardzo często wdeptują we własne odchody i nie są zwierzętami, które przesadnie dbają o higienę, w związku z tym musimy im pomóc w utrzymaniu czystości. Woda powinna mieć temperaturę 35-40 stopni, a kąpiel trwać ok. 10-15 minut. W tym czasie możemy umyć ją ręką lub delikatnie wyszorować szczotkę bardziej zabrudzone miejsca. Po myciu agamę należy otulić ręcznikiem, tak by wytrzeć ją z nadmiaru wody. Dodatkowe kąpiele możemy organizować, gdy widzimy, że zbliża się wylinka lub występuje problem z jej zrzuceniem (np. zaciśnięta skóra wokół palców lub końcówki ogona)
• zimowanie – jest to szczególny okres w życiu każdej agamy, kiedy na kilka tygodni zapada w regenerujący sen, który pozwoli jej zebrać siły na kolejny sezon. Agama zwykle chcąc zimować sama wysyła nam sygnały, takie jak np. brak apetytu, ospałość, przebywanie w chłodnych miejscach, kopanie, przybranie ciemnnych barw. W tym czasie należy agamie zapewnić spokój i stopniowo wygaszać lampy. Przed samym zimowaniem koniecznie należy złożyć wizytę weterynarzowi, by przebadał zwierzę.